محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، میگوید ایران در رفتار مقامهای سعودی «نکتۀ مثبتی» نمیبیند.
ظریف یکشنبه (15 اسفند) در گفتگو با ایسنا گفت: «آنها (سعودیها) کماکان با سیاستها و مواضعشان به تنشها در منطقه دامن میزنند؛ بهجای اینکه از شرایط کنونی برای گفتوگو و تعامل استفاده کنند.»
وزیر امور خارجۀ ایران در توضیح علت چنین رفتاری از سوی مقامات سعودی گفت: «آنها به فضای منفی ایجادشده پیش از برجام در مورد کشورمان، متأثر از قطعنامههایی که علیه ایران از سوی شورای امنیت صادر میشد، بیشازحد دل بسته بودند و شما بعضاً این موضوع را از سخنان برخی از مقامات ایالاتمتحده متوجه میشوید که آنها (عربستانیها) به این فضا به چه میزان دل بسته بودند.»
وی افزود: «البته آن فضا و قطعنامههایی که صادر میشد تأثیری بر ایران نداشت چون رشد، توسعه، امنیت و اقتصاد کشورمان درونزا و متکی به مردم و امکانات داخلی است. بنابراین از فشارهای بینالمللی کمتر تأثیر میپذیریم، گرچه این فشارها مزاحمتهایی را ایجاد میکرد ولی اینگونه نبود که ما را وادار به تسلیم کند.»
ظریف گفت: «متأسفانه برخی از کشورهای منطقه به آن فشارها و فضای منفی خیلی امیدوار بودند و هنگامیکه با برجام، آن فشارها برداشته شد تلاشهای زیادی کردند که فضای قبل را احیا کنند.»
«ایران خیرخواه منطقه است»
ظریف گفت: «ایران خیرخواه منطقه است و مایل است که با کشورهای منطقه همکاری و گفتوگو کند.»
وی تأکید کرد: «معتقدم بهزودی همسایگان ما به این نتیجه میرسند که اینگونه سیاستها و فشارها علیه تهران نتیجهای نخواهد داشت و بهترین راه، گفتوگو با ایران است.»
وزیر خارجۀ ایران گفت: «البته به این نکته نیز باید توجه کرد که برخی دیگر از کشورهای همسایه، دارای توهماتی هستند و فکر میکنند که امکان احیای نفوذ و سلطه گذشتههای دور در منطقه فراهم است، درحالیکه در دوران جدید، منطقه و فضای بینالمللی سلطه را برنمیتابند و کسانی که به دنبال احیای سلطهگری گذشته هستند، اشتباه میکنند. بنابراین معتقدیم که نباید کسی نگران اینگونه تحولات باشد چون با متنوع شدن کنشگران در سطح منطقه و محیط بینالمللی، اصولاً چنین امکانی برای هیچ قدرتی وجود ندارد.»
ظریف در پاسخ به این پرسش که بر اساس چه چشماندازی به آینده منطقه و اینکه کشورهای منطقه بالاخره راه تعامل و همکاری با ایران را انتخاب میکنند، امیدوار و خوشبین است، تصریح کرد: «خوشبینی من ناشی از واقعیتهای منطقه و محیط بینالمللی است چراکه این واقعیتها بهزودی خود را بر کنشگران تحمیل میکند.»
وی در ادامه گفت: «واقعیت این است که خطر مشترک افراطیگری و تروریسم موجود در منطقه، در آینده بیشتر دامن کسانی را خواهد گرفت که در ایجاد و توسعه این گروههای تروریستی نقش داشتهاند و از آنها حمایتهای مالی، سیاسی و تسلیحاتی کردهاند. از دیگر سو من اعتقاد دارم که کشورهای منطقه به این نتیجه خواهند رسید که سیاست ایرانهراسی نتیجهبخش نخواهد بود و مجبور خواهند بود که راه همکاری و تعامل را انتخاب کنند.»
«نیازی به میانجی در رابطۀ ایران و عربستان نیست»
ظریف در پاسخ به پرسشی در مورد رابطۀ تهران و ریاض و اظهارات اخیر وزیر خارجۀ عربستان در جریان سفر به بغداد، مبنی بر اینکه عراق بیطرف میتواند میانجی بین ایران و عربستان باشد، گفت: «احساس نمیکنیم که نیازی به میانجی وجود داشته باشد. البته نسبت به کشورهایی که اظهار تمایل کرده بودند که در ایجاد ارتباط بین ایران و عربستان نقش مثبتی ایفا کنند، موضع مخالف اتخاذ نکرده، هیچکدام را رد نکردیم و مثبت برخورد کردیم، چراکه ایران نیازی به تنش ندارد.»
وزیر خارجۀ ایران گفت: «مشکل موجود در این زمینه، مسئله میانجی نیست، مشکل در این است که عربستان احساس میکند که برای پیشبرد سیاستهایش در منطقه نیاز به ایجاد تنش دارد. عربستان با این سیاست به دنبال احیای فضایی علیه ایران است که قبلاً به آن عادت کرده بود درحالیکه باید دست از این سیاست متوهمانه بردارد.»
ظریف گفت: «در همین چارچوب ریاض باید توهماتی را که برای گسترش تنش در منطقه به آن متوسل شده است، کنار بگذارد و مسیر گفتوگو و تعامل را انتخاب کند.»
وی با اشاره به آثار منفی سیاستهای تنشزای عربستان در منطقه ازجمله تهاجم این کشور به یمن، اظهار کرد: «این حمله جز ناامنی، ترور و تقویت گروههای تروریستی چه فایدهای برای عربستان داشته است؟»
ظریف گفت: «به نظرم ضرورت دارد که هر چه زودتر تمام کشورهای منطقه بررسی هوشمندانهای از سیاستهای گذشته خود داشته باشند و در ادامه این بررسی به این نتیجه برسند که راه مشکلات در منطقه گفتوگو و مذاکره میان کشورهای منطقه است، نه وابستگی نظامی به نیروهای خارجی و تلاش برای درگیر کردن آنها در منطقه. آن وقت است که چه با میانجی و چه بدون میانجی میتوان مشکلات را حل کرد.»