توافق اخیر میان روسیه، ایران و ترکیه در زمینۀ ایجاد ساز و کاری برای حمایت از آتشبس در سوریه نشانۀ تحولی چشمگیر در سیاست خارجی آنکارا است.
بسیاری بر این باورند که ترکیه پس از سالها انتظار برای کنارهگیری بشار اشد، رئیسجمهور سوریه، اکنون به این نتیجه رسیده است که هیچگونه راهحل نظامی برای حلوفصل بحران سوریه وجود ندارد.
رهشان سگلم، خبرنگار پرس تیوی در استامبول در همین رابطه گزارش میدهد:
روسیه، ایران و ترکیه بهتازگی و پس از یک دور مذاکرات صلح در آستانه، پایتخت قزاقستان، دربارۀ حمایت از آتشبس در سوریه توافق کردند.
بسیاری بر این عقیدهاند که پیوستن ترکیه به روند حلوفصل بحران سوریه از طریق مذاکرات، نشانۀ تغییر قابل ملاحظهای در سیاست خارجی ترکیه است.
بن علی ییلدیریم، نخستوزیر ترکیه، از دستاوردهای اجلاس آستانه دربارۀ بحران سوریه بهعنوان «موفقیتی دیپلماتیک» یاد کرد و ابراز امیدواری کرد این روند در ژنو نیز از طریق گفتگو برای دستیابی به یک راهحل سیاسی ادامه یابد.
ترکیه سالها بر کنارهگیری بشار اسد اصرار میورزید و این امر را پیششرط مذاکرات صلح قلمداد میکرد، اما اخیراً اذعان کرد که این رویکرد واقعبینانه نبوده است.
اورهان سالی، یک تحلیلگر سیاسی، در این رابطه میگوید: «ترکیه برای حلوفصل بحران سیاسی (در سوریه)، چه در صورت حضور اسد یا بدون حضور وی، با روسیه به توافق رسید و در حال حاضر این موضوع دیگر مطرح نیست. این درست است که در حال حاضر دولت قصد سرنگونی اسد یا اجرای عملیات نظامی در داخل سوریه بهمنظور تغییر رژیم را ندارد، اما این تنها زمانی رخ داد که ایالاتمتحده نیز در برابر تغییر ریاست جمهوری سوریه تسلیم شد.»
درحالیکه حسین مفتی اوغلو، سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه، اظهارنظرهای مبنی بر دست کشیدن ترکیه از مخالفت با ماندن بشار اسد بر مسند ریاست جمهوری سوریه را رد کرده است، تحلیلگران سیاسی بر این باورند تغییرات عمدهای پس از اجلاس آستانه رخ خواهد داد، بهویژه آنکه ترکیه مدتی است در داخل کشور حوادث مختلفی را تجربه میکند.
مهمت شیمشک، معاون نخستوزیر ترکیه، دربارۀ این تغییر سیاست کشورش اینگونه توضیح میدهد: «ما باید عملگرا و واقعبین باشیم. میدانید که حقایق موجود دستخوش تغییرات چشمگیری شدهاند و بر همین اساس، ترکیه دیگر نمیتواند بر عدم حضور اسد در (روند) حلوفصل (بحران) اصرار ورزد؛ این واقعبینانه نیست، و ما تنها باید روی واقعیتها تمرکز کنیم.»
تغییرات مشهود در سیاست خارجی آنکارا با توافق میان ترکیه و روسیه دربارۀ مسئلۀ سوریه بیارتباط نیست، توافقی که به ژوئیه 2016 بازمیگردد و از آن بهعنوان «موفقیتی در مبارزه با تروریسم در سوریه» یاد شد.
مذاکرات اخیر در آستانه، با مشارکت نمایندگان دولت و گروههای مخالفِ مسلحِ سوریه قطعاً نویدبخش امید تازهای برای پایان دادن به بحران سوریه است، بهویژه هماکنون که یکی از حامیان عمدۀ شبهنظامیان در سوریه به روند یافتن راهحل سیاسی برای بحران این کشور پیوسته است.
استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تیوی فارسی» بلامانع است.