محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجۀ ایران، میگوید اقتدار ایران در منطقه و جهان در سایۀ سیاستها و انتخابهای درست به دست آمده است.
ظریف در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا، با بیان اینکه اقتدار ایران در منطقه و جهان بر اساس «برخی دلایل ذاتی» است، گفت: «ما هیچگاه مردم را فراموش نکردیم، از تروریستها حمایت نکردیم و این انتخابهای درست در برابر انتخابهای غلط دیگران ازجمله امریکا و برخی از کشورهای منطقه باعث شده که ایران در یک موقعیت برتر قرار گیرد و همه اینها نتیجه انقلاب اسلامی ایران است.»
وزیر امور خارجۀ ایران گفت: «برای تداوم اقتدار ایران نیاز است سیاستهای چهار سال گذشته ادامه یابد.»
وی با تأکید بر اجرای یکی از مهمترین اهداف وزارت امور خارجه در چهار سال گذشته که «گسترش و تعمیق تعاملات اقتصادی» بوده است با اشاره به توافق هستهای و اجرای موفق آن گفت: «امروز سیاست خارجی به کمک معیشت مردم آمده است.»
مذاکره شجاعت میخواهد
ظریف گفت: «ایران قبل از دوران دولت تدبیر و امید در شرایطی قرار داشت که کسانی که از واقعیتهای انقلاب و وجود یک نظام مردمسالار دینی در منطقه نگران بودند، خیلی راحت میتوانستند نگرانیهای واقعی خود را با پوششی از سیاهنمایی از ایران و اجرای پروژه امنیتیسازی کردن ایران بپوشانند و ایران را مشکل اصلی جلوه دهند. تلاش دولت تدبیر و امید این بود که این پوشش را از روی قدرت واقعی ایران بردارد و این مسیر را فراهم کرد که ایران بتواند از واقعیتهای قدرت خود استفاده کند. چون قدرت زمانی میتواند مورد استفاده قرار گیرد که به نفوذ تبدیل شود و در نتیجه آسیبپذیری را کاهش دهد.»
وی خاطرنشان کرد: «نکتۀ مهم در این راستا شجاعتی بود که برای تصمیمگیری در کشور نیاز بود. بهطورقطع وارد شدن به مذاکره و رسیدن به نتیجه بسیار سختتر از مذاکره و سخنرانی بیحاصل است. برای ورود به مذاکره و حصول نتیجه باید تلاش زیادی انجام شده و حواسها در تمام طول مذاکره بر روی مسئله متمرکز باشد، اما برای سخنرانی و قرائت یک متن، بعد از تهیه و تدوین سخنرانی علیالقاعده اتفاقی نمیافتد و شما نیز نباید خیلی نگران مسائل پس از آن باشید، اما مذاکره و ورود به آن شجاعت میخواهد و مهمتر از آن داشتن شجاعت برای به نتیجه رساندن مذاکرات است.»
برجام؛ هنر دیپلماسی ایرانی
ظریف تأکید کرد: «هنر دیپلماسی ایرانی این بوده است که با پشتوانه مردم، رهبری و رئیسجمهور توانستیم شرایطی را ایجاد کنیم که برخلاف گذشته الآن امریکا نگران است که اگر بخواهد اقدامی علیه ایران انجام دهد یا از برجام خارج شود، نزدیکترین متحدانش از آن حمایت نکنند.»
وی ادامه داد: «بازگرداندن شرایط به قبل از تحریمها امری زمانبر است. همانطور که آثار رکود همان لحظه تحریم نشان داده نشد و یک سال بعد از اعمال سنگینترین تحریمها، به تدریج به رشد منهای 6.8 درصد رسیدیم، امروز باید برای بازگشت به شرایط قبل و بهتر از آن صبر داشته باشیم. بهعلاوه ترجمه بهبود شرایط به بهتر شدن وضع معیشت مردم نیز زمانبر است. مردم در گذشته در شرایط ناگواری زندگی میکردند و هر روز نیز آن شرایط بدتر میشد. یادمان نرفته است که وقتی به فروشگاهی میرفتیم و کالایی را خریداری میکردیم، روز بعد همان کالا را با قیمتی بالاتر خریداری میکردیم و گاهی آن کالا را اصلاً به خاطر مشخص نبودن قیمتش نمیفروختند.»
ظریف گفت: «امروز بعضی دوستان تلاش میکنند مردم را به فراموشی بکشانند اما مردم یادشان نرفته است در چه شرایطی بودند و الآن در چه شرایطی. معتقدم امروز در بستری دیگر به سمت حلوفصل مشکلات و بهبود معیشت مردم حرکت میکنیم.»
وزیر امور خارجۀ ایران با اشاره به قطعنامه 2231 که در آن گفته شده «اگر روزی تحریمها برگردد ایران اعلام کرده برنامه هستهای خود را برمیگرداند»، افزود: «اگر تمام قطعنامههای شورای امنیت را نگاه کنید، حتی یک مورد پیدا نمیکنید که در آن نظر کشوری که قطعنامه دربارهاش صادر شده است را بپرسند و آن را بهعنوان راهکار خروج از قطعنامه نیز قید کرده باشند. اما در قطعنامه 2231 به شکل صریح به موضع ایران که در صورت بازگشت تحریمها، ایران نیز اجرای برجام را متوقف خواهد کرد اشاره و به آن استناد شده است.»
ظریف گفت: «در صحنه عمل نیز با تلاشی که همکاران ما در سازمان انرژی اتمی داشتند، توانستیم این زمینه را فراهم کنیم که اگر طرف مقابل بخواهد برجام را لغو کند نه به شرایط گذشته، بلکه به شرایط بهتر یعنی نه با IR-1 بلکه با R-6 یا IR-8 به غنیسازی ادامه دهیم و این را طرف مقابل به لحاظ سیاسی و حقوقی بهخوبی میداند.»
ایرانی تهدید و توهین را نمیپذیرد
وی افزود: «مردم ایران در راهپیمایی ۲۲ بهمن سال گذشته بعد از اینکه دولتمردان جدید امریکا به مردم ایران اهانت کردند با حضور یکپارچه خود نشان دادند که ایرانی توهین و تهدید را نمیپذیرد و باید با ایرانی با زبان تکریم و احترام صحبت کرد. نباید ایرانی را تهدید کرد، مردم ایران با حضور خود در صحنه بارها این جمله را به دنیا ثابت کردند که "هیچوقت یک ایرانی را تهدید نکنند" و قطعاً مردم در انتخابات پیش رو نیز با حضور باشکوه خود بار دیگر این واقعیت را نشان خواهند داد.»
انتخاب مردم؛ تأثیر اساسی در آیندۀ کشور
ظریف با بیان اینکه «نوع انتخاب مردم تأثیر اساسی در آینده کشور دارد و اینگونه نیست که نوع انتخاب کمتاثیر باشد»، اظهار کرد: «شما نمود تأثیر این نوع انتخاب را در فاصله سالهای ۸۴ تا ۹۲ و همچنین اتفاقاتی که بعد از ۹۲ رخ داد، مشاهده کردید. واقعیت آن است که این انتخاب است که مشخص میکند کشور در چهار سال آینده در چه مسیری حرکت میکند. مردم میتوانند قضاوت کنند که سیاستهای اتخاذشده در آن هشت سال کشور را به چه مسیری برد و سیاستهای اتخاذشده در این چهار سال کشور را به چه سمتی سوق داده است.»
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: «در مقطعی میلیاردها دلار از درآمدهای مردم در اختیار کسانی قرار گرفت که معلوم نیست به بهانه دور زدن تحریمها چگونه آن اموال را حیفومیل کردند. دهها میلیارد دلار از پولی که به هر دلار آن مردم این کشور نیازمند هستند به خاطر تحریمهایی که به دلیل عدم توجه به واقعیتهای بینالمللی به این کشور تحمیل شد، هدر رفت. بنابراین توجه به این مسائل و تفاوتهای ایجادشده در روز انتخابات میتواند آینده کشور و مردم را رقم بزند و یقین دارم مردم در این انتخابات نیز مثل گذشته انتخابی هوشمندانه و دقیق خواهند داشت.»
ایجاد نگاه اقتصادی در وزارت خارجه
ظریف گفت این دولت در حوزه اقتصاد وزارت خارجه دو کار مهم را انجام داده است. یکی از مهمترین کارها این بود که فکر، طراحی و برنامهریزی اقتصادی را وارد دستور کار وزارت خارجه کرد.
وی افزود: «وزارت خارجه پیش از این به دلیل واقعیتهای منطقهای و جهانی و مسئله جنگ تحمیلی و موضوع هستهای همواره نگاه سیاسی و امنیتی داشته ولی ما سعی کردیم در طول این مدت نگاه اقتصادی را نیز در این وزارتخانه حاکم کنیم که در ابتدای کار دولت، مصادف با آغاز مذاکرات هستهای تأکید بر این شد که وزارت خارجه نگاه اقتصادی را در اولویت قرار دهد.»
ظریف افزود: «از دیگر سو وزارت خارجه در طول این مدت تلاش کرد موانعی که موجب قفل شدن فعالیتهای اقتصادی خارجی کشور میشد را رفع کند. پیش از آن مجبور بودیم برای دور زدن تحریمها ۳۵ میلیارد دلار در اختیار کسانی قرار دهیم که معلوم نیست این پولها را چگونه حیفومیل کردند و کجا بردند. همچنین در آن مقطع به خاطر تحریمها مجبور بودیم مقادیر زیادی از ذخایر ارزی خود را جهت مبادله با دیگر کشورها به ارز محلی تبدیل کنیم یا از این سرمایهها بهعنوان ضمانت سرمایهگذاری استفاده کنیم، ولی اکنون این موانع برداشته شده است. امروز با همه کشورها بر اساس روند عادی همکاری میکنیم. نفتمان را میفروشیم و پولمان را میگیریم و اگر بخواهیم سرمایه جذب کنیم بر اساس مقررات عادی در دنیا این کار را انجام میدهیم نه اینکه ناگزیر باشیم مقداری از پول خودمان را برای ضمانت سرمایهگذاری خارجی یا ضمانت فاینانس بلوکه کنیم.»
آمادگی ایران برای روابط سازنده با عربستان
ظریف در پاسخ به این پرسش که با اعزام حجاج ایرانی، تکلیف رابطه ایران و عربستان چه میشود، گفت: «اینکه زائران ایرانی امسال به حج میروند اتفاق بسیار خوبی است. ما همیشه برای گفتوگو و حلوفصل مشکلات با همسایگانمان آمادگی داشتهایم و اگر دولت عربستان از سیاستهای کوتهبینانه، حمایت از گروههای تکفیری و افراطی و جنگ علیه مردم یمن دست بکشد، ما آمادگی داریم کمک کنیم روابط ایران و عربستان به سمت روابطی سازنده سوق پیدا کند.»
وی در مورد پیشنهاد میانجیگری برخی کشورها بین ایران و عربستان نیز تأکید کرد: «ما هیچوقت میانجی را رد نکردهایم. مقامات پاکستانی، اندونزی، قزاقستانی و روسی پیشنهادهایی را در این ارتباط مطرح کردند و ما مخالفتی نکردیم. ما دنبال درگیری با عربستان نیستیم. مشکل ما با عربستان مربوط به بحث میانجی نیست. مشکل این است که عربستان به دنبال ایجاد تنش است؛ بحث میانجی و غیر میانجی مطرح نیست. آنچه لازم است تغییر کند ذهنیت و روش مقامات سعودی است.»